BİOSODİ
BİOSODİ 8,4 % infuziya üçün məhlul
BIOSODI
Beynəlxalq patentləşdirilməmiş adı: Sodium bicarbonate
Tərkibi
Təsiredici maddə: 1 ml məhlulun tərkibində 8,4 % natrium bikarbonat vardır.
Köməkçi maddələr: inyeksiya üçün su.
Təsviri
Şəffaf, rəngsiz məhluldur.
Farmakoterapevtik qrupu
Turşu-qələvi balansına təsir edən məhlullar, antasidlər.
ATC kodu: B05CB04.
Farmakoloji xüsusiyyətləri
Farmakodinamikası
Venadaxili BİOSODİ preparatı qan zərdabında bikarbonatın tərkibini artırır, həddindən artıq hidrogen ionlarının konsentrasiyasını buferləşdirir, qan pH-nı artırır. BİOSODİ preparatı ilə müalicə metabolik asidozun klinik təzahürlərini bərpa edir. Preparat həmçinin, orqanizmdən natrium və xlor ionlarının xaric olmasını və osmotik diurezi artırır, sidiyi qələviləşdirərək, sidikdə sidik turşusunun çökməsinin qarşısını alır. Hidrokarbonat anionu hüceyrələrin daxilinə keçmir.
Farmakokinetikası
Biosodi preparatı əsasən sidiklə xaric olur və effektiv şəkildə onu qələviləşdirir
İstifadəsinə göstərişlər
Natrium bikarbonat infuziyası uşaqlarda və böyüklərdə aşağıdakı göstərişlərdə təyin olunur:
-Əvvəlcədən müşahidə olunan metabolik asidoz xəstələrində ürək tutması (miokard infarktı) ilə əlaqəli metabolik asidoz;
-Trisiklik antidepressantların doza həddinin aşılması;
Natrium bikarbonat yalnız ürək masajı, ventilyasiya, adrenalin və antiaritmik preparatların qəbulu kimi tədbirlərinə cəhd edildikdən sonra istifadə olunmalıdır.
Yenidoğulmuşlarda natrium bikarbonat aşağıdakı hallarda təyin olunur:
-Əvvəlcədən müşahidə olunan metabolik asidoz xəstələrində ürək tutması ilə əlaqəli metabolik asidoz;
Əks göstərişlər
• Preparatın tərkibindəki komponentlərdən hər hansı birinə qarşı yüksək həssaslıq olarsa.
• Natriumun qəbulunu məhdudlaşdıran hallar (böyrək çatışmazlığı, hipertoniya, ödem, ürək çatışmazlığı)
• Duz məhdudluğu pəhrizi zamanı.
• Metabolik və ya respirator alkaloz,
• Hipokaliemiya və hipoxloremiya, hipernatriemiya, hipoventilyasiya (asidozun kəskinləşməsinin riskini artır) kimi müşaiyət olunan vəziyyətlər.
• Anamnezdə böyrəkdaşı xəstəliyi.
Xüsusi göstərişlər və ehtiyat tədbirləri
Xəbərdarlıq
Sidikçıxarıcı yollarının xəstəlikləri, ürək xəstəlikləri, natrium məhdudluğu pəhrizi, tənəffüs asidozu zamanı və yaşlı adamlara, preparat uzunmüddətli təyin olunmamalıdır.
Yeridilmədən öncə mütləq köçürülmə üçün nəzərdə tutulan dərman vasitəsi olan flakonun vizual baxışı aparılmalıdır. Məhlul şəffaf, çöküntüsüz olmalıdır. Qablaşdırmanın hermetikliyi pozulmamalıdır.
Natrium bikarbonatın venadaxili tətbiqi zamanı, alkaloz olma ehtimalını minimuma endirmək üçün müalicədən əvvəl və müalicə müddətində, arterial qan qazı testi, xüsusilə, arterial/venoz qanın pH-ı və karbon dioksid səviyyələri yoxlanılmalıdır
Məhlulun venaətrafı sahəyə düşməsi damarların qıcıqlanmasına və toxumanın nekrozuna səbəb ola bilər.
Baş dərisinin damarlarında istifadə edilməməlidir.
Tənəffüs asidozu metabolik asidozla eyni olduqda, artıq karbondioksidi kənarlaşdırmaq üçün həm ağciyər ventilyasiya, həm də perfuziya lazımi səviyyədə nəzarətdə saxlanılmalıdır.
Natrium bikarbonatın qeyri-kafi ventilyasiyası olan xəstələrdə qəbulu asidozun pisləşməsinə səbəb ola bilər.
Dərman vasitəsinin istifadəsi zaman qanın turş-qələvi vəziyyətini nəzarətdə saxlamaq lazımdır. Yanaşı ürək və böyrək xəstəlikləri olan pasiyentlərdə ürək çatışmazlığı və ödemlər inkişaf edə bilər.
Metabolik asidozun müalicəsi asidozun əsas səbəbinin müalicəsi ilə mümkünsə birgə olmalıdır.
Uzunmüddətli müalicə zamanı həddindən artıq dozanın və alkaloz riskinin qarşısını almaq üçün nəzarət vacibdir.
8,4%-li natrium hidrokarbonat məhlulunun tərkibində natrium var. Bu preparat hər ml-də 23 mq natrium ehtiva edir ki, bu da ÜST-nın böyüklər üçün tövsiyə olunan gündəlik 2 qr natrium miqdarının 1,15%-nə ekvivalentdir.
Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri
Kortikosteroid və ya kortikotropin alan xəstələrdə bu preparat ehtiyatla istifadə olunmalıdır. Sidiyin qələviləşdirilməsi turşu təbiətli preparatların (tetrasiklinlər (doksisklin), asetilsalisil turşusu, xlorpropamid, litium,metenamin) böyrək klirensini artıracaqdır.
Bu preparat xinidin, amfetamin, efedrin, psevdoefedrin, memantin və flekainid kimi preparatların yarımxaricolma və təsir müddətini artırır.
Məlumdur ki, natrium bikarbonat böyrək kanallarında mekamilaminin reabsorbsiyasını artırıraq hipotenziyaya səbəb olur.
Natrium bikarbonat aqumetamid, etakrin turşusu, fruzemid və tiazidlər kimi kalium konsentrasiyasını azaldan diuretiklərlə birlikdə istifadə olunarsa, hipoxloremik alkaloz meydana gələ bilər.
Kalium əlavəsi qəbul edən xəstələrdə birgə istifadə zamanı, hüceyrədaxili ion dəyişikliyini təşviq edərək zərdab kalium konsentrasiyasını azalda bilər.
Kalsium tərkibli parenteral məhlullarına uyğunluq əvvəlcədən təyin edildiyi hallar istisna olmaqla; Natrium hidrokarbonatının əlavə edilməsini çöküntülər və ya bulanıqlıq yarana bilər. Bu halda preparat istifadə olunmamalıdır.
Fiziki uyğunsuzluğa (rəngin, şəffaflığın, dəyişməsi, mikrohissəciklərin, çöküntünün yaranması) və/və ya kimyəvi qeyri-sabitliyə görə, natrium hidrokarbonatın allopurinol natrium, amiodaron hidroxlorid, anileridin, askorbin turşusu məhlulu, karmustin, sefamandol, kalium klavulanat, sefotaksim, kodein fosfat, dobutamin hidroxlorid, doksaparam, adrenalin hidroxlorid, emolol, maqnezium sulfat, fenoldopamin mezilat, qlikopirollat, hidromorfon hidroxlorid, suksinilxolin xlorid, inamurinon laktat, idarubisin hidroxlorid, levofanon tartrat, metadon, izoproterenol hidroxlorid, morfin sulfat, noradrenalin bitartrat, oksitetrasiklin, pentazosin laktat, sekobarbital, streptomisin sulfat, sarqramostin, tetrasiklin, trimetafan, tubokurarin, vinorelbin tartrat ilə birgə istifadəsi mümkün deyil.
Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi
Dərman vasitəsinin hamiləlik zamanı təhlükəsizliyi öyrənilməyib. Sodium bikarbonatın və onun metabolitlərin insan südünə keçməsi məlum deyil. Hamiləlik və laktasiya dövründə Natrium bikarbonat 8,4% məhlulu təyin edən zaman risk/fayda nisbətini qiymətləndirmək lazımdır.
Laktasiya dövründə südvermə dayandırılmalıdır.
Nəqliyyat vasitələrini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarəetmə qabiliyyətinə təsiri
Tətbiq olunmur; bu məhlul yalnız stasionarda təcili hallarda istifadə üçün nəzərdə tutulmuşdur.
İstifadə qaydası və dozası
Kəskin metabolik asidoz zamanı. Doza əsasən turşu-qələvi disbalansının dərəcəsindən asılıdır, hansı ki, daimi yoxlanılmalıdır.
Asta-asta venadaxili inyeksiya və ya venadaxili infuziya yolu ilə yeridilir.
Böyüklər
Adi doza 1mmol/kq (1ml/kg 8,4%-li natrium bikarbonat məhlulu) ilə başlamaqla və ardınca 10 dəq intervallarla 0,5mmol/kq (0,5ml/kq 8,4%-li natrium bikarbonat məhlulu) təyin olunur.
Uşaqlar
Adi doza 1mmol/kq (1 ml/kq 8,4%-li natrium bikarbonat məhlulu) asta-asta venadaxili inyeksiya ilə yeridilir. Vaxtından tez doğulmuş körpələrdə və yenidoğulmuşlarda natrium bikarbonatın 8,4%-li məhlulu 5%-li dekstroza ilə 1:1 nisbətində həll olunmalıdır.
Qaraciyər pozulmaları zamanı: bədəndə maye yığılan xəstələrdə natrium yüksək miqdarda qəbul olunmamalıdır.
Böyrək pozulmaları zamanı: böyrək funksiyasının azalması olan xəstələrdə natrium ionları tərkibli olan məhluların istifadəsi bədəndə natriumun ləngiməsinə səbəb ola bilər.
Əlavə təsirləri
Venadaxili tətbiq edildikdə aşağıda sadalanan əlavə təsirlər baş verə bilər:
Maddələr mübadiləsi və qidalanma pozulmaları
Alkaloz, hipokalemiya, hipernatriemiya, hipokalsemiya, hipoqlikemiya, hiperosmolyarlıq, paradoksal hüceyrədaxili asidoz
Ürək-damar sistemin pozulmaları
Həcmin həddindən artıq yüklənməsi ilə hemodinamik vəziyyətin pisləşməsi
Sinir sistemi xəstəlikləri
Kəllədaxili qanaxma (yenidoğulmuşlarda), yüksək oyanma və ya tetaniya,
Ümumi pozulmalar
Ekstravazasiya
Preparatın düzgün tətbiq olunmaması toxuma nekrozuna səbəb ola bilər.
Klinikayaqədərki təhlükəsizlik məlumatları
Tədbiq olunmur, natrium bikarbonat uzun illər klinik praktikada istifadə olunur və insan üçün onun nəticələri yaxşı məlumdur.
Doza həddinin aşılması
Simptomları: kompensator hiperventilyasiya, beyin-onurğa beyin mayesinin paradoksal asidozu, ağır hipokalemiya, həddindən artıq həssaslıq və tetaniya ilə müşayiət olunan metabolik alkoloz.
Müalicəsi: Doza həddinin aşılması əlamətləri yarandıqda infuziyanı təcili saxlamaq lazımdır. Tetaniya əlamətləri müşahidə olunarsa kalsium-qlükonat tətbiq olunmalıdır. Şiddətli alkaloz zamanı qaraciyər xəstələri istisna olmaqla, ammonium xlorid (2,14%) infuziyası tövsiyə olunur. Hipokaliemiya zamanı isə kalium xlorid qəbul olunmalıdır.
Buraxılış forması
50 ml məhlul, flakonda. 1 flakon içlik vərəqə ilə birlikdə karton qutuya qablaşdırılır.
Saxlanma şəraiti
30°C-dən yüksək olmayan temperaturda, işıqdan qorunan və uşaqların əli çatmayan yerdə saxlamaq lazımdır.
Yararlılıq müddəti
2 il.
Yararlılıq müddəti bitdikdən sonra istifadə etmək olmaz.
Aptekdən buraxılma şərti
Resept əsasında buraxılır.
İstehsalçı/Qeydiyyat vəsiqısinin sahibi
CENTURION HEALTHCARE PVT. LTD.
601, Atlantis Heights, Sarabhai Compound Gorwa,
Vadodara – 390007/601, Atlantis Heights,
Sarabhai Compound Gorwa, Vadodara – 390007
Hindistan.