FE-NERJİ

FE-NERJİ daxilə qəbul üçün suspenziya
FE-NERGY

Beynəlxalq patentləşdirilməmiş adı: Iron + Folic acid + Vitamin B12

Tərkibi
Təsiredici maddə: 5 ml (1 çay qaşığı) suspenziyanın tərkibində vardır: 200 mq dəmir ammonium sitrat
(40 mq dəmirə ekvivalent), 0,5 mq fol turşusu, 5,0 mkq vitamin B12 (sianokobalamin).
Köməkçi maddələr: 70%-li sorbitol, saxaroza, qliserin, natrium metilparaben, natrium propilparaben,
natrium benzoat, limon turşusu, natrium hidroksid, şokolad dadvericisi, qara qarağat
dadvericisi , “Carmoisine Supra” boyası.

Təsviri
Tünd qəhvəyi rəngli şərbətəbənzər mayedir.

Farmakoterapevtik qrupu
B12 vitamini və fol turşusu ilə birlikdə anemiya əleyhinə dəmir preparatı.
ATC kodu:B03AE01.

Farmakoloji xüsusuiyyətləri
Farmakodinamikası
Tərkibində olan dəmir, fol turşusu və vitamin B12 kimi hematopoetik faktorlar hesabına Fe-Nerji suspenziyası anemiyanın müalicəsində tam və universal bir vasitədir.
Dəmir duzları
Dəmir duzları ilk növbədə dəmir defisitli anemiyanın profilaktikası və müalicəsi üçün istifadə olunur.
Orqanizm dəmiri ferritin və hemosiderin birləşmələri şəklində saxlayır, çünki o, hemoglobinin əmələ gəlməsində vacib elementdir. Effektiv eritropoez üçün kifayət qədər miqdarda dəmir tələb olunur. Dəmir həmçinin, elektronların nəqlində iştirak edən sitoxromlar da daxil olmaqla, bir neçə əsas fermentlərin kofaktoru kimi fəaliyyət göstərir.
Fol turşusu
Fol turşusu nukleoproteinlərin, purin nukleotidlərinin sintezi və müəyyən amin turşularının mübadiləsi, həmçinin, hüceyrələrin normal böyüməsi və çoxalması, nukleoprotein sintezi və normal eritropoezin saxlanması üçün vacibdir. Fol turşusu qaraciyərdə və plazmada dihidrofolat reduktazanın iştirakı ilə tetrahidrofol turşusu adlanan aktiv metabolitə çevrilir, hansı ki, sonra karbonun qəbuledici vahidi kimi çıxış edir. Bunlar, hər biri hüceyrədaxili metabolizmdə xüsusi rol oynayan altı əsas analoqu yaratmaq üçün bir neçə fərqli mövqedə yerləşirlər. Fol turşusundan əmələ gələn koenzimlər hüceyrədaxili maddələr mübadiləsində əsas rol oynayırlar: homosisteinin metioninə çevrilməsi, serinin qlisinə çevrilməsi, timidilat sintezi, histidin mübadiləsi, purinin sintezi və istifadəsi və ya formiatın istehsalı .
Metilentetrahidrofolat homosisteinin metioninə çevrilməsi prosesində metil donorudur. Bu reaksiya kofaktor kimi B12 vitamini tələb edir. Metilentetrahidrofolat reduktaza genində valini əvəz edən alanini olan insanlar yüksək homosistein səviyyələrinə və ürəyin işemik xəstəlikləri riskinə malikdirlər. Serinin metilen qrupunu qəbul edərək, serinin qlisinə çevrilməsi üçün tetrahidrofolatdan istifadə olunur. Piridoksal fosfat kofaktor kimi lazımdır. Alınan məhsul, 5,10-metilentetrahidrofol turşusu, timidilatın sintezində vacib bir koenzimdir. Bu reaksiyada metil qrupu timidil turşusunu əmələ gətirmək üçün dezoksiuridil turşusuna çevrilir. Bu, DNT sintezinin sürətini məhdudlaşdıran bir addımdır. Fol turşusu çatışmazlığından qaynaqlanan meqaloblastik dəyişikliklər, pozulmuş timidilat sintezinə görə ikincilidir.
Tetrahidrofolat həmçinin, formimino tetrahidrofol və qlutamik turşularının sintezi üçün formimino histidin qrupunun qəbuledicisi kimi iştirak edir. Purin nukleotidləri sintezinin iki mərhələsi fol turşusu törəmələrini tələb edir. Bu törəmələr, 5,10-meteniltetrahidrofolat və 10-formiltetrahidrofolat, aypara purin halqasında karbon atomlarını təmin edir. Formiatın istifadəsi və ya istehsalı tetrahidrofolat və 10-formil tetrahidrofolat tərəfindən asanlaşdırılır.
Vitamin B12 (sianokobalamin)
Vitamin B12 orqanizmdə əsasən metilkobalamin, adenosilkobalamin və hidroksokobalamin şəklində mövcuddur. Onlar homosisteinin metioninə transmetilləşməsi və metilmalonilkoenzimin suksinilkoenzimə izomerləşməsi zamanı, həmçinin, fol turşusu ilə bir neçə metabolik proseslərdə koferment kimi fəaliyyət göstərirlər. B12 vitamini çatışmazlığı qanyaranma prosesini pozur və meqaloblastik anemiyaya səbəb olur.
Farmakokinetikası
Dəmir
Absorbsiyası
Dəmir defisitli anemiya zamanı oral qəbul edilən dəmirə qarşı ilkin reaksiyanın müddəti bir həftədir. Hemoqlobin ilk 2 həftə ərzində 1,5-dən 2,2 q/dl/həftə qədər, normal hemoglobin səviyyəsinə çatana qədər isə 0,7-dən 1,6 q/dl/həftə qədər yüksələ bilər. Retikulositlərin sayı 3-4 gün ərzində artıb, 7-10 gündən sonra pik həddə çatır. Peroral qəbul edildikdə, dəmirin absorbsiyası normal dəmir ehtiyatları olan insanlarda 10-35% , dəmir çatışmazlığı olan pasiyentlərdə isə 80-95% təşkil edir. Absorbsiya faizinə duzun forması, dəmirin qəbul edilən miqdarı, dozalanma rejimi və dəmir ehtiyatlarının miqdarı təsir edir. Peroral qəbul edilən dəmir peritoneal dializdə olan pasiyentlər tərəfindən zəif mənimsənilir.

Qida effektləri
Qeyri-heme dəmirin sorulmasını qidanın tərkibində olan əzələ toxuması (sistein tərkibli zülallar) və askorbin turşusu asanlaşdırır; fitin turşusu, polifenollar, kalsium və bəzi zülallar isə əksinə, blokada edirlər.
Eliminasiyası
İlkin birləşmənin yarımxaricolma dövrü 6 saatdır. Çox az miqdarda sidiklə və nəcislə ifraz olunur.
Fol turşusu
Sağlam yetkin insanda fol turşusunun konsentrasiyası 4-20 nq/ml arasında dəyişir; peroral qəbuldan təxminən 15-30 dəqiqə sonra plazmada görünür; pik konsentrasiyası adətən 60-90 dəqiqə ərzində əldə edilir.
Absorbsiyası
Fol turşusunun bioyararlığı 76%-93% təşkil edir. Fol turşusu əsasən nazik bağırsağın proksimal hissəsində vasitəli nəqliyyat prosesi yolu ilə sorulur. Nazik bağırsağın proksimal hissəsində çölyak xəstəliyi olan pasiyentlərdə onun sorulmasının pozulduğu bildirilir. Hamiləlik fol turşusunun udulmasına təsir göstərmir.
Paylanması
Fol turşusu törəmələri plazma zülalları ilə birləşirlər. Plazma zülalları ilə birləşmə daha çox metillənməmiş analoqlarda baş verir. Digər paylanma yerlərinə qaraciyər (50%) və toxumalar daxildir. Sorulduqdan sonra fol turşusu və onun törəmələri bədənin bütün toxumalarında sürətlə paylanır. Qan zərdabında, onurğa beyin mayesində və eritrositlərdə fol turşusunun normal səviyyəsi müvafiq olaraq aşağıdakı kimi olur: 5-15 nq/ml; 16-21 nq/ml və 0,175-0,316 mkq/ml. Ümumiyyətlə, zərdabda fol turşusu səviyyəsinin 5 ng/ml-dən aşağı düşməsi fol turşusu çatışmazlığını göstərir. Fol turşusunun 2 nq/ml-dən aşağı səviyyələri adətən meqaloblastik anemiya ilə nəticələnir.
Metabolizmi
Fol turşusu qaraciyərdə difosfopiridin və fol turşusunun reduktazaları ilə reduksiya olunmuş nükleotidinin iştirakı ilə 7,8-dihidrofol turşusuna və mütləq olmayaraq, 5,6,7,8-tetrahidrofol turşusuna qədər metabolizmə uğrayır. Bu transformasiya əsasən qaraciyərdə baş verir; bağırsağın selikli qişası vasitəsilə udulma zamanı əhəmiyyətli dərəcədə çevrilmə baş vermir. Tetrahidrofol turşusunun törəmələri bədənin bütün toxumalarında paylanır, lakin toplanması əsasən qaraciyərdə olur.
Eliminasiyası
Böyrəklər fol turşusunun 30%-ni xaric edir. Məhdud sayda sağlam yetkinlərdə 100 mikroqram fol turşusunun birdəfəlik oral dozasından sonra sidikdə dərmanın yalnız kiçik bir hissəsi görünür. Digər ifraz yolu öddür. Peroral qəbuldan sonra, fol turşusu öddə 15-400 nq/ml arasında dəyişən konsentrasiyalarda tapılır və tam sorulduqdan təxminən 120 dəqiqə sonra isə pik səviyyəyə çatır. Peroral qəbul edilən fol turşusu az miqdarda nəcisdə aşkar edilmişdir. Fol turşusu həmçinin, süd verən anaların südü ilə xaric olur.
Vitamin B12 (sianokobalamin)
Sianokobalamin mədə-bağırsaq traktından sorulur və xüsusi plazma zülalları ilə sıx birləşir. Nişanlanmış B12 vitamini ilə aparılan bir araşdırma, onun bağırsağın selikli qişası tərəfindən tez bir zamanda udulduğunu və 2-3 saat orada saxlandığını göstərdi. Qəbul edildikdən 8-12 saat sonra qanda və toxumalarda, 24 saat ərzində isə qaraciyərdə maksimum konsentrasiyaya çatır. Kobalaminlər qaraciyərdə toplanır, ödlə xaric olur və enterohepatik resirkulyasiyaya məruz qalır. Dozanın bir hissəsi sidiklə xaric olunur (çox hissəsi ilk 8 saat ərzində).

İstifadəsinə göstərişlər
• Xroniki qan itirmə, dəmirin kifayət qədər qəbul edilməməsi səbəbindən yaranan dəmir defisitli anemiya;
• Dəmir, fol turşusu və/və ya B12 vitamini çatışmazlığı nəticəsində yaranan dimorf anemiya;
• Hamiləlik və döşlə əmizdirmə səbəbindən olan anemiya;

Əks göstərişlər
• Gecikmiş dəri porfiriyası, hemoxromatoz, hemosideroz və ya hemolitik anemiyası olan pasiyentlər;
• Hipervitaminoz;
• Pernisioz anemiya;
• Fe-Nerji suspenziyasının tərkibində olan komponentlərdən hər hansı birinə qarşı yüksək həssaslıq;
• Qida borusu strikturası;
• Təkrarlanan qan köçürmələr.

Xüsusi göstərişlər və ehtiyat tədbirləri
Ümumi
Tövsiyə olunan dozanı aşmayın.
Bu dərmanla müalicəyə başlamazdan əvvəl anemiyanın növü və əsas səbəbi və ya səbəbləri müəyyən edilməlidir.
Anemiya təkrarlanan qan itkisi kimi sistemli pozğunluğun nəticəsi ola biləcəyi üçün, mümkün olarsa, əsas səbəbi və ya səbəbləri aradan qaldırmaq lazımdır.
Fe-Nerji suspenziyası pernisioz anemiyanın və ya digər meqaloblastik anemiyanın müalicəsində istifadə olunmur.
Dəmir duzları
Bir qayda olaraq, böyrək xəstəliyi, bağırsaq xəstəliyi, mədə və 12 barmaq bağırsağın xora xəstəlikləri, enterit, kolit, pankreatit, hepatit xəstəliyi olan, həddindən artıq spirtli içki qəbul edən, hamiləliyi planlayan və ya yaşı 55-dən yuxarı olan və ailə anamnezində ürək xəstəlikləri olan şəxslər dəmir qəbul etməzdən əvvəl həkimlə məsləhətləşməlidirlər.
Qan xəstəlikləri olan və tez-tez qanköçürməyə ehtiyacı olan insanlar da dəmir yüklənməsi riski altındadırlar və həkimin məsləhəti olmadan dəmir əlavələri qəbul etməməlidirlər. Yüksək dozada dəmirin uzun müddətli istifadəsi klinik olaraq hemoxromatoza bənzəyən hemosideroza səbəb ola bilər. Dəmirlə həddindən artıq yüklənmə hemoxromatoz da daxil olmaqla bir sıra genetik xəstəliklərlə bağlıdır.
Artıq dəmirin toplanması, Alsheymer və Parkinson xəstəlikləri kimi neyrodegenerativ xəstəliklərdə potensial faktor olub olmadığını müəyyən etmək üçün öyrənilir.
Fol turşusu
Vitamin B12 çatışmazlığı 3 aydan çox müddətdə davam edərsə, onurğa beyninin geri dönməyən degenerasiyasına səbəb ola bilər.
Fol turşusunun gündə 0,1 mq-dan yuxarı dozada qəbulu pernisioz anemiyanı gizlədə bilər, çünki, nevroloji əlamətlərin inkişafı zamanı hematoloji remissiya baş verə bilər. Bu isə düzgün diaqnoz qoyulana qədər sinirin ciddi zədələnməsinə səbəb ola bilər. Fol turşusu ilə nevroloji əlamətlərin qarşısı alınmayacaq və əgər onlar B12 vitamini ilə müalicə olunmazsa, o zaman geri dönməyən dəyişikliklər meydana gələcək. B12 vitamininin adekvat dozaları pernisioz anemiyanın yaratdığı nevroloji dəyişikliklərin qarşısını ala, dayandıra və ya yaxşılaşdıra bilər.
Yalnız fol turşusunun tətbiqi pernisioz anemiya, meqaloblastik anemiya və B12 vitamini çatışmazlığı olan digər xəstəliklərin müalicəsi üçün uyğun deyildir. Sianokobalaminin gündəlik 10 mkq-dan yuxarı dozaları fol turşusu çatışmazlığı olan pasiyentlərdə hematoloji reaksiyaya səbəb ola bilər. Düşünülməmiş təyinat düzgün diaqnoz qoyulmasını çətinləşdirə bilər.
Angioplastika əməliyyatı keçirmiş pasiyentlərdə ehtiyatlı olmaq lazımdır, çünki fol turşusunun, B6 və B12 vitaminlərinin yükləmə dozasının venadaxilinə yeridilməsi və ardınca koronar stent qoyulduqdan sonra gündəlik oral qəbulu restenozun sürətini artıra bilər. Bu səbəbdən, koronar stenti olan pasiyentlərə bu vitamin kombinasiyası təyin olunmamalıdır.
Vitamin B12 (sianokobalamin)
Multivitaminlər ciddi spesifik vitamin və mineral çatışmazlığının müalicəsi üçün məsləhət deyildir. Belə hallarda əsas səbəbi müəyyən etmək və mümkünsə onu aradan qaldırmaq lazımdır. Multivitaminlər pernisioz anemiyanın müalicəsi üçün nəzərdə tutulmur, çünki əlavə olaraq fol turşusu qəbul edən və B12 vitamini ilə kifayət qədər müalicə olunmayan B12 vitamini çatışmazlığı olan pasiyentlərdə anemiyanın müvəqqəti remissiyasına baxmayaraq nevroloji dəyişikliklər inkişaf edə bilər.

Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri
Dəmir duzları
• Dəmir duzları ilə aşağıdakı maddələrin birlikdə absorbsiyası zamanı dəmirin səmərəliliyi azalır:
alüminium hidroksid, alüminium fosfat, kalsium, alüminium karbonat (əsas), xloramfenikol, dihidroksialüminium aminoasetat, natrium dihidroksialüminium karbonat, maqaldrat, maqnezium karbonat, maqnezium hidroksid, maqnezium oksidi, maqnezium trisilikat, metasiklin, minosiklin, oksitetrasiklin, rolitetrasiklin və natrium bikarbonat.
• Dəmir duzları və aşağıdakı molekulların birlikdə absorbsiyası zamanı molekulların effektivliyi azalır: sefdinir, sinoksasin, siprofloksasin, enoksasin, gatifloksasin, gemifloksasin, grepafloksasin, levofloksasin, lomefloksasin, moksifloksasin, norfloksasin, ofloksasin, penisilamin, sparfloksasin, temafloksasin, trovafloksasin mesilat və levotiroksin.
• Dəmir duzlarının və aşağıdakı məhsulların birlikdə absorbsiyası zamanı dəmirin və həmin molekulların effektivliyi azalır: sink (mədə-bağırsaq traktında sorulması azaldıqda), asetohidroksamik turşusu, trientin (mədə-bağırsaq traktında sorulmasının azalması ilə).
• Dəmir duzlarının və aşağıdakı məhsulların birlikdə absorbsiyası zamanı dəmirin sorulması və biomənimsənilməsini azalır: ezomeprazol, desferrioksamin, qossipol, lansoprazol, omeprazol, pantoprazol, rabeprazol, soya paxlası, soya zülalı, vanadium, xolestiramin, kolestipol və pankrelipaz.
• Dəmir və aşağıdakı molekulların birlikdə absorbsiyası zamanı həmin molekulların sorulması azalır: siprofloksasin, ofloksasin, levofloksasin, tiludronat, risedronat, alendronat, etidronat, ibandronat, levodopa, metildopa, levotiroksin, mikofenol turşusu, minosiklin, doksisiklin, tetrasiklin və demeklosiklin.
• Allopurinol qaraciyərdə dəmirin toplanmasını artıra bilər və dəmir preparatları ilə birlikdə istifadə edilməməlidir.
• Aminosalisil turşusu malabsorbsiyaya səbəb ola bilər (çəki itkisi, dəmir və vitamin çatışmazlığı, steatoreya).
• Aspirin və QSİƏV-lər bütün mədə-bağırsaq traktı boyu selikli qişasının zədələnməsinə və qanaxmaya səbəb ola bilər. Bu dərmanların uzun müddətli istifadəsi ilə əlaqəli xroniki qan itkisi dəmir defisitli anemiyasının inkişafına səbəb ola bilər.
• Dəmir əlavələri də mədə-bağırsaq traktını qıcıqlandıra bilər, bu səbəbdən, həkim tərəfindən göstəriş verilmədiyi təqdirdə onları QSİƏV-lərlə eyni vaxtda istifadə etmək olmaz.
• Xloramfenikol dəmir defisitli anemiyada dəmir preparatları ilə birlikdə təyin olunarsa, müalicənin effektivliyini azalda bilər.
• Dəmir əlavələri və dimerkaprol orqanizmdə birləşərək zərərli kimyəvi maddə əmələ gətirə bilər.
• Simetidin, ranitidin, famotidin və ya nizatidin kimi H2 blokatorlarının istifadəsi zamanı qida ilə kifayət qədər dəmir qəbul edilməsi məsləhətdir. Dəmir əlavələri başqa bir göstəriş üçün istifadə edilmirsə, adətən tədbiq olunmur.
Fol turşusu
• Molekulların effektivliyi fol turşusunun və aşağıdakı molekulların birlikdə absorbsiyası zamanı azalır: fosfenitoin, fenitoin və pirimetamin.
• Fol turşusu aşağıdakı məhsullarla birlikdə absorbsiya olunduqda fol turşusunun sorulması azalır: aminosalisil turşusu, antasidlər, antibiotiklər, aspirin, karbamazepin, xolestiramin, kolestipol, sikloserin, simetidin, famotidin, nizatidin, ranitidin, pankrelipaza, sulfasalazin və triamteren.
• Aşağıdakı məhsulların absorbsiyası zamanı qan zərdabında fol turşusunun səviyyəsi azalır: konjuge estrogenlər, oral kontraseptivlər, metotreksat, metilprednizolon natrium süksinat (dağınıq sklerozu olan insanlarda istifadə olunur), venadaxili pentamidin, fenobarbital, primidon və pirimetamin.
• Həddindən artıq spirt tətbiqi fol turşusuna ehtiyacı artırır.
• Xloramfenikol qanda (hematopoietik sistemdə) fol turşusunun bəzi effektlərinə qarşı çıxa bilər. Məhdud məlumatlar göstərir ki, diuretiklər fol turşusunun ifrazını artıra bilir.
• Şəkərli diabeti olan bəzi insanlarda B12 vitamininin və daha az dərəcədə fol turşusunun səviyyələrinin azalması, hiperhomosisteinemiyaya səbəb ola bilər, bu isə, onsuz da mövcud olan yüksək ürək-damar xəstəlikləri riskini daha da artırır. Şəkərli diabet xəstələrində fol turşusu səviyyəsinin azalması bəzi hallarda metforminin istifadəsi ilə əlaqələndirilmişdir, həmçinin, fol turşusunun sorulmasının azalması səbəbindən də ola bilər. Metforminin qəbulu zamanı fol turşusu çatışmazlığı əlamətlərinin baş verməsi ehtimalı azdır, lakin diabetli pasiyentlərə hiperhomosisteinemiyanı azaltmaq məqsədilə fol turşusu əlavələrinin verilməsinə ehtiyac ola bilər.
• Fol turşusu səviyyəsinin aşağı olması xroniki siqaret çəkmə ilə əlaqələndirilir.
• İbuprofen, naproksen, indometazin və sulindak ilə aparılan laborator tədqiqatlarda fermentlərdən asılı fol turşusu inhibə edilmişdir.
• Tədqiqatlardan biri göstərmişdir ki, hamilə qadınlarda fol turşusunun qəbulu malyariyanın mütəmadi profilaktik müalicəsində sulfadoksin və pirimetamin kombinasiyasının qoruyucu effektlərinə təsir göstərə bilməz.
• Fol turşusu/folin turşusu əlavələri trimetoprimin müalicəvi effektlərinə təsir göstərmədiyi haqqında ümumi fikir mövcuddur. Bununla belə, bu fikir mübahisəlidir və trimetoprimlə müalicənin uğursuzluğu, fol turşusu ilə eyni vaxtda tətbiq edildildiyi zaman nadir hallarda baş verir.

Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi
Hamiləlik dövrü
Vitamin və minerallardan ibarət qida əlavələri hamiləlik dövründə təhlükəsiz hesab olunur.
Dəmir duzları
B kateqoriyası.
Hamiləlik dövründə dəmir preparatlarının istifadəsi həm ana, həm də körpə üçün faydalı və təhlükəsiz hesab olunur. Dəmirin bağırsaqda digər mineralların sorulmasında göstərdiyi mənfi təsiri nəzərə alaraq, əlavə təyin olunan 2 valentli dəmirin dozası mümkün qədər az olmalıdır. Dəmir duzlarının plasentar baryerdən keçib-keçməməsi məlum deyil.
Hamiləlik dövründə dəmir preparatları qəbul edən qadınlarda qəbul etməyənlərə nisbətən anadangəlmə qüsurlara daha çox rast gəlinir. Bundan əlavə, dəmir qəbul edən qadınlar daha yüksək çəki ilə körpələr dünyaya gətirirlər və onlarda vaxtından əvvəl doğuş halları daha az olur.
Fol turşusu
Hamiləlik dövründə fol turşusuna ehtiyac əhəmiyyətli dərəcədə artır və onun çatışmazlığı dölün zədələnməsinə səbəb olur. Hamilə qalmağı planlayan qadınlara və ya hamilələrə fol turşusu çatışmazlığından qaynaqlanan anadangəlmə qüsurların qarşısını almaq üçün fol turşusu məsləhət görülür. Fol turşusu plasentar baryerdən keçir.
Hamilə qadınlar arasında aparılan tədqiqatlar hamiləlik dövründə fol turşusunun qəbulu döldə inkişaf anomaliyaları riskini artırmadığını göstərmişdir. Dərman hamiləlik dövründə istifadə edilərsə, dölə zərər vermə ehtimalı istisna olunur. Bununla belə, tədqiqatlar zərər ehtimalını istisna edə bilməz, fol turşusu hamiləlik dövründə çox zəruri olmadıqda istifadə edilməməlidir.
Hamilə qala bilən bütün qadınlara, döldə sinir borusunun inkişaf qüsuru riskini azaltmaq üçün fol turşusu qəbul etmək məsləhətdir.
Fol turşusunun məsləhət görülən dozadan daha yüksək dozada qəbulu FDA tərəfindən hamiləlik zamanı
C kateqoriyası kimi təsnif olunur.
Vitamin B12 (sianokobalamin)
Adi tövsiyə olunan gündəlik dozaların qəbulu zamanı insanlarda heç bir problem aşkar edilməmişdir.
Laktasiya dövrü
Dəmir duzları
Mövcud sübutlar və/və ya ekspert konsensusları, dərmanı ana südü ilə qidalandırma zamanı istifadə edildikdə, körpə üçün riski müəyyən etmək üçün qeyri-müəyyən və ya qeyri-kafidir.
Ana südü ilə əmizdirmə dövründə dərmanın istifadəsi zamanı uşaq üçün olan riski müəyyən etmək üçün mövcud olan məlumatlar və/yaxud ekspert konsensusu inandırıcı deyil və az saydadır.
Laktasiya dövründə dərmanı təyin etməzdən əvvəl dərman müalicəsinin potensial faydaları potensial risklərlə müqayisə edilməlidir.
Fol turşusu
İnsanda fol turşusu ana südü ilə xaric olur. Ana südü ilə qidalanma zamanı fol turşusuna ehtiyac əhəmiyyətli dərəcədə artır. Bununla belə, fol turşusunun ana südündə olan miqdarı körpələrin ehtiyaclarını ödəmək üçün kifayətdir, lakin fol turşusu çatışmazlığı və ya davamlı ishaldan əziyyət çəkən anaların südü ilə qidalanan, az çəkili körpələrin doğuş zamanı əlavə qidalanmaya ehtiyacı ola bilər. Ana südü ilə qidalanma zamanı tibb işçisinin nəzarəti altında preparatın qəbulu ehtimal ki, təhlükəsizdir. Südəmər uşaqlarda fol turşusunun normal gündəlik dozada qəbulu ilə bağlı əlavə reaksiyalar aşkar olunmamışdır.
Vitamin B12 (sianokobalamin)
Tövsiyə olunan normal gündəlik dozaları qəbul edərkən insanlarda ana südü ilə bağlı problemlər müşahidə olunmamışdır.

Nəqliyyat vasitələrini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarəetmə qabiliyyətinə təsiri
Məlumat yoxdur.

İstifadə qaydası və dozası
Həkimin məsləhəti ilə.
Doza ilə bağlı tövsiyələr (hər 5 ml suspenziyanın tərkibində 40 mq dəmir (Fe) var):
Müalicəvi doza
Böyüklər və bədən çəkisi 30 kq-dan çox olan uşaqlar: Gündə 100-200 mq dəmir, 2 qəbula bölünməklə.
Bədən çəkisi 20-30 kq olan uşaqlar: Gündə 100-150 mq dəmir, 2 qəbula bölünməklə.
Profilaktik doza
Böyüklər: Gündə 60 mq dəmir, 2 qəbula bölünməklə.
HƏKİMİN TƏYİN ETDİYİ DOZANI AŞMAQ OLMAZ.
İstifadə qaydası
Daxilə (peroral), acqarına qəbul edilməlidir.

Əlavə təsirləri
Əlavə təsirlərin rastgəlmə tezliyi aşağıdakı kimidir: çox tez-tez (≥1/10), tez-tez (≥1/100 - <1/10), az-az (≥1/1,000 - <1/100), nadir (≥1/10,000 - <1/1,000), çox nadir (<1/10,000), tezliyi məlum deyil (əldə olan məlumatlara əsasən qiymətləndirmək mümkün deyil).
Dəmir duzları
Dəmir preparatlarının istifadəsi zamanı müşahidə olunan əlavə təsirlər adətən keçici xarakter daşıyır. Mədə-bağırsaq pozğunluqlarından ürəkbulanma, qusma, qəbizlik, ishal və nəcisin tündləşməsi və qarında ağrı müşahidə edilmişdir.
Mədə-bağırsaq traktı tərəfindən müşahidə olunan əlavə təsirlərə nisbətən daha çox rast gəlinir və bu əlavə təsirləri tarazlaşdırmaq üçün qidada liflərin miqdarını artırmaq və ya reseptlə verilən dərmanların qəbulu tövsiyə edilə bilər.
Fol turşusu
Fol turşusu adətən, tövsiyə olunan dozalarda yaxşı qəbul edilir. Fol turşusunun qəbulu zamanı aşağıdakı əlavə təsirlər müşahidə oluna bilər: Stomatit, alopesiya, mielosupressiya, sink ehtiyatının tükənməsi, eritema, övrə, dəridə qızartı, səpgi, qaşınma, ürəkbulanma, şişkinlik, meteorizm, qıcolmalar, acı dad, ishal, sidiyin rənginin daha intensiv olması, yüksək qıcıqlanma halları, oyanıqlıq, ümumi narahatlıq, yuxu rejiminin pozulması, hiperaktivlik, çaşqınlıq, mühakimə qabiliyyətinin pozulması, qıcolmaların tezliyinin artması və psixotik davranış.
Çox yüksək dozaları mərkəzi sinir sistemi tərəfindən əhəmiyyətli əlavə təsirlərə səbəb ola bilər. Fol turşusunun əlavə dozası qıcolmaya meylli olan insanlarda qıcolmaların sayını artıra bilər, xüsusən də çox yüksək dozalarda.
Fol turşusu B12 vitamini çatışmazlığından qaynaqlanan pernisioz, aplastik və ya normositar anemiyaların simptomlarını gizlədər və nevroloji pozğunluqlara səbəb ola bilər.
Anafilaksiya və bronxospazm halları haqqında məlumatlar vardır.
Vitamin B12 (sianokobalamin)
B12 vitamini orqanizm tərəfindən yaxşı qəbul edilir. Bəzən reaksiyalar baş verə bilər, lakin davamlı və müntəzəm istifadə zamanı tez keçir.

Doza həddinin aşılması
Dəmir duzları
Dəmirin həddindən artıq yüksək dozası klinik gedişatı dəyişə bilər. Erkən simptomlara qarın ağrısı, ürəkbulanma, qusma, ishal, qatranlı nəcis, melena, qanlı qusma, hipotenziya, taxikardiya, metabolik asidoz, hiperqlikemiya, susuzlaşma, yuxululuq, solğunluq, sianoz, konvulsiv yorğunluq və komatoz şok aid ola bilər.
Dəmirin həddindən artıq yüksək dozada qəbulu və ya orqanizmdə toplanması nəticəsində artrit, cinsiyyət vəzilərinin çatışmazlığı əlamətləri (amenoreya, erkən menopauza, libidonun itməsi, impotensiya) və tənəffüs çatışmazlığı/təngnəfəslik müşahidə oluna bilər.
Yüksək dozaların qəbulu qusma və ishal, ardınca ürək-damar toksikliyi və ya metabolik toksiklik və ölümə səbəb ola bilər. Yüksək dozaların xərçəng xəstəliyi, ürəyin işemik xəstəliyi və ya miokard infarktı ilə əlaqəli olub olmadığı bilinmir.
Fol turşusu
Fol turşusu pernisioz anemiya diaqnozu təsdiqlənmədiyi müddətə qədər müalicəvi doza olaraq gündə 0,4 mq-dan artıq verilməməlidir, hamiləlik və laktasiya dövrləri istisna olmaqla. Gündə 0,4 mq-dan çox fol turşusu qəbul edən və B12 vitamini ilə qeyri-adekvat müalicə alan, pernisioz anemiyası olan pasiyentlərdə hematoloji göstəricilər normallaşa bilər, lakin B12 vitamini çatışmazlığı səbəbindən baş vermiş nevroloji əlamətlər artacaqdır.
Fol turşusunun tövsiyə olunan dozadan artıq dozaları multivitamin preparatlarına daxil edilməməlidir; əgər terapevtik dozalara ehtiyac olarsa, fol turşusu ayrıca tətbiq ediləcəkdir.
Vitamin B12 (sianokobalamin)
B12 vitamininin həddindən artıq dozası haqqında xüsusi məlumat yoxdur.

Buraxılış forması
200 ml suspenziya kəhrəba rəngli PET flakonda. 1 flakon ölçü stəkanı və içlik vərəqə ilə birlikdə karton qutuya qablaşdırılır.
Saxlanma şəraiti
30°C-ə qədər temperaturda, quru və uşaqların əli çatmayan yerdə saxlamaq lazımdır. İşıqla birbaşa təmasdan qorunmalıdır.

Yararlılıq müddəti
2 il.
Yararlılıq müddəti bitdikdən sonra istifadə etmək olmaz.

Aptekdən buraxılma şərti
Resept əsasında buraxılır.

İstehsalçı
Sanpras Healthcare PVT.LTD., India.

Plot No-81, S.T.İ.C.E. Musalgaon, Tal-Sinnar, Nashik 422112 Maharastra State, India.

Qeydiyyat vəsiqəsinin sahibi
Frilab SA, Switzerland.
Rue des Pierres-du-Niton 17, CH-1207 Genève, Switzerland.

Eksklüziv distribyutor
EL Kompaniya MMC.